Jak postępować z wyrobami zawierającymi azbest?
Azbest jest materiałem niebezpiecznym dla zdrowia, a jego użytkowanie w Polsce jest prawnie zakazane. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, wszystkie wyroby zawierające azbest (np. eternit na dachach, rury azbestowo-cementowe) muszą zostać usunięte do końca 2032 roku.
Poniższy poradnik wyjaśnia kluczowe obowiązki właścicieli nieruchomości oraz wskazuje, gdzie szukać pomocy i informacji.
Podstawy Prawne
Działania związane z azbestem regulują następujące akty prawne:
- Ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest.
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 13 grudnia 2010 r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania wyrobów zawierających azbest.
- Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032 (POKzA), będący podstawą działań samorządów.
- Dyrektywa 2009/148/WE w sprawie ochrony pracowników przed ryzykiem związanym z narażeniem na działanie azbestu w pracy, która wyznacza ramy prawne dla krajów UE
Obowiązki Właściciela Nieruchomości
Każdy właściciel, zarządca lub użytkownik wieczysty nieruchomości, na której znajdują się wyroby zawierające azbest, ma konkretne obowiązki:
A. Inwentaryzacja i Coroczne Zgłoszenie
- Kontrola stanu technicznego wyrobów azbestowych na swojej posesji oraz dokonanie ich inwentaryzacji poprzez „Ocenę stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest”
- Złożenie „Informacji o wyrobach zawierających azbest”: Należy to zrobić do 31 stycznia każdego roku (za poprzedni rok kalendarzowy). Obowiązek ten trwa do momentu całkowitego usunięcia azbestu z nieruchomości
B. Ewidencja i przechowywanie dokumentacji:
Obowiązek ewidencji i przechowywania dokumentacji związanej z azbestem przez okres minimum 5 lat dotyczy:
- Kopii złożonej „Informacji o wyrobach zawierających azbest” (czyli inwentaryzacji posiadanych wyrobów azbestowych, składanej corocznie do Urzędu Gminy lub Urzędu Marszałkowskiego).
- Oceny stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest (czyli aktualnej kontroli stanu technicznego dachu, elewacji itp., przeprowadzanej co najmniej raz w roku).
Oba te dokumenty są kluczowe z punktu widzenia nadzoru budowlanego i ochrony środowiska.
C. Ocena Stanu Technicznego
Właściciel gospodarstwa ma obowiązek ocenić stan techniczny wyrobów azbestowych:
- Wyroby uszkodzone, kwalifikujące się do wymiany: Muszą zostać usunięte.
- Wyroby nieuszkodzone (dobrego stanu): Mogą być bezpiecznie użytkowane do czasu kolejnej kontroli lub do ostatecznego terminu usunięcia.
D. Bezpieczny Demontaż i Utylizacja
- Tylko przez uprawnione podmioty: demontaż, transport i utylizacja azbestu muszą być wykonywane wyłącznie przez wyspecjalizowane, posiadające odpowiednie uprawnienia firmy.
- Usunięcie do 2032 roku: Zgodnie z harmonogramem rządowym, wszystkie wyroby zawierające azbest muszą zniknąć z terenu Polski do końca 2032 roku.
Gdzie złożyć „Informację o wyrobach zawierających azbest”?
- Osoby fizyczne (niebędące przedsiębiorcami): Składają „Informację o wyrobach zawierających azbest” do Wójta Gminy Przasnysz
- Osoby prawne (np. firmy, spółdzielnie): Składają „Informację o wyrobach zawierających azbest” do Marszałka Województwa Mazowieckiego (Urząd Marszałkowski w Warszawie)
Jak złożyć „Informację o wyrobach zawierających azbest”?
Pisemną „Informację o wyrobach zawierających azbest” można złożyć w następujący sposób:
- Osobiście (w formie papierowej): Urząd Gminy Przasnysz (sekretariat lub pok. nr 15 I piętro)
- Pocztą tradycyjną: Na adres korespondencyjny Urzędu Gminy Przasnysz.
- Drogą elektroniczną (wymaga podpisu elektronicznego):
Na adres e-mail: ugprzasnysz@przasnysz.pl (w tym przypadku wymagane jest przesłanie skanu dokumentu podpisanego profilem zaufanym, podpisem osobistym lub podpisem kwalifikowanym).
Poprzez skrzynkę do e-Doręczeń: AE:PL-75236-30499-FDDVU-22, co wymaga złożenia podpisu w formie elektronicznej (profil zaufany, podpis osobisty lub podpis kwalifikowany)
Uwaga!
Należy pamiętać, że formy elektroniczne wymagają złożenia podpisu w formie elektronicznej (profil zaufany, podpis osobisty lub podpis kwalifikowany), aby zachować ważność prawną dokumentu.
Wykaz podmiotów:
- posiadających zezwolenia na demontaż/wytwarzanie, transport i utylizację odpadów zawierających azbest:
https://bazaazbestowa.gov.pl/pl/ - posiadających zezwolenia na demontaż/ wytwarzanie i transport: Maków Centrobud Centrala Spółka z o.o. Spółka k. Maków Mazowiecki
Gdzie można uzyskać dodatkowe informacje?
Wszelkie informacje na temat usuwania wyrobów zawierających azbest, uzyskasz w Urzędzie Gminy i na stronach internetowych:
- https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/baza-azbestowa
- https://www.gov.pl/web/rozwoj-technologia/Usuwanie-azbestu
- https://bazaazbestowa.gov.pl/pl/usuwanie-azbestu/firmy?limit=20&name=&woj=14&pow=&gmi=&msc=&ptios=
